22 për qind e fëmijëve në Kosovë jetojnë në varfëri
Prishtinë, 1 qershor - Me rastin e Ditës Ndërkombëtare të Fëmijëve – 1 Qershorit, Koalicioni i OJQ-ve për Mbrojtjen e Fëmijëve – KOMF, mbajti konferencë për media përpara objektit të Qeverisë të Republikës së Kosovës, ku paraqiti faktet rreth situatës së fëmijëve në Kosovë, prezantoi kërkesat dhe bëri thirrje emergjente që Kryeministri dhe Qeveria t’i adresojë ato.
Viti 2020 konsiderohet viti më i rëndë në 20 vitet e fundit sa i përket mirëqenies sociale në Kosovë. Kjo për shkak të pandemisë Covid-19, e cila ka përkeqësuar edhe më shumë gjendjen e fëmijëve në Kosovë, e sidomos atë të fëmijëve të cenueshëm.
Periudha e zgjatur e izolimit dhe kushtet e rënda të jetesës kanë ndikuar në rritjen e përdorimit të dhunës ndaj fëmijëve, rritjen e numrit të fëmijëve pa kujdes prindëror dhe përkeqësimin e gjendjes së fëmijëve me aftësi të kufizuara.
Kriza dhe masat e izolimit kanë ndikuar në përgjithësi në përkeqësimin e shëndetit mendor të fëmijëve, prandaj mbështetja e tyre është e domosdoshme.
Fakte rreth gjendjes së fëmijëve në Kosovë: 22.8% e fëmijëve jetojnë në varfëri përderisa 7.2% e tyre jetojnë në varfëri ekstreme.
72% e fëmijëve raportohet të jenë të disiplinuar me dhunë (presion psikologjik dhe/ose ndëshkim fizik).
5% e fëmijëve janë të përfshirë në punë.
Vetëm 15% e fëmijëve të moshës 3-4 vjeç vijojnë programet për edukim në fëmijëri të hershme.
“PISA” ka radhitur Kosovën në vendin e 76, në mesin e 78 shteteve të cilat i janë nënshtruar vlerësimit, duke rezultuar me nivel të ulët të cilësisë në arsim.
Investimet në sektorin e shëndetësisë në Kosovë, janë ndër më të ulëtat në rajon. 40% të shpenzimeve për shërbime shëndetësore paguhen nga xhepi i qytetarëve. Furnizimi me barna vazhdon të mos jetë i rregullt, duke rrezikuar seriozisht shëndetin e fëmijëve.
Vetëm 38% e fëmijëve që jetojnë në komunitete janë vaksinuar plotësisht.
Vetëm 1% e buxhetit total të buxhetit qendror ndahet për shërbime sociale. Ofruesit e shërbimeve sociale për mbrojtjen e fëmijëve në vazhdimësi rrezikojnë mbylljen e shërbimeve si pasojë e mungesës së financimit të qëndrueshëm.
8% e fëmijëve të moshës 7-12 vjeç, janë raportuar të kenë vështirësi funksionale të paktën në një fushë dhe vetëm 10% e fëmijëve me aftësi të kufizuara në Kosovë përfitojnë nga shërbimet shëndetësore dhe sociale. Nga 43.000 fëmijë me aftësi të kufizuara, vetëm 5,300 vijojnë mësimin në shkolla publike të rregullta në Kosovë.
Problematikat e mësipërme dhe rekomandimet konkrete për adresimin e secilës prej tyre, KOMF poashtu i adresoi gjatë takimit që pati me Kryeministrin e Republikës së Kosovës, Z. Albin Kurti, Ministren e Drejtësisë znj. Albulena Haxhiu dhe Ministren e Arsimit, Shkencës dhe Inovacionit, znj. Arbërie Nagavci. Gjatë këtij takimi, përfaqësuesit e KOMF dhe përfaqësuesit e Qeverisë së Kosovës diskutuan për mbrojtjen e fëmijëve në fushën e mirëqenies sociale, shëndetësisë, arsimit, fëmijërisë së hershme dhe drejtësisë për të mitur.
Përfaqësuesit e KOMF do të takohen edhe me Presidenten e Republikës së Kosovës, ku do të diskutojnë lidhur me avancimin dhe bashkëpunimin për mbrojtjen e të drejtave të fëmijëve në Kosovë.
KOMF gjatë ditës do të zhvillojë vizita tek disa prej organizatave anëtare ofruese të shërbimeve direkte për fëmijë. KOMF do të vizitojë një familje strehuese, Handikos në Prishtinë, Balkan Sunflowers, Qendrën për Mbrojtjen e Viktimave dhe Parandalimin e Trafikimit të Qenieve Njerëzore – MVPT, si dhe SOS Fshatrat e Fëmijëve Kosovë.