Prishtinë, 29 gusht - Deri më tani pati disa përpjekje për kthim të serbëve të zhvendosur në Mushtisht por se kjo u kundërshtua nga banorët me arsyetimin se në këtë fshat janë kryer krime të shumta dhe se bashkëfshatarët serbë kanë përgjegjësi për këto krime ndaj civilëve të pafajshëm shqiptarë.

Pas përfundimit të luftës gjithashtu kishte përpjekje për kthimin e serbëve të zhvendosur mirëpo çdo përpjekje ka dështuar.

KMDLNj konsideron se e drejta për kthim për personat e zhvendosur në pronat e tyre është njëra ndër të drejtat elementare e të drejtave të njeriut e garantuar me të gjitha dokumentet ndërkombëtare dhe kombëtare për të drejtat e njeriut dhe si e tillë nuk mund të kushtëzohet me asgjë. Pra, e drejta për kthimin e personave të zhvendosur dhe e drejta e shfytëzimit të pronës së tyre është e drejtë e patjetërsueshme dhe nuk mund të kushtëzohet me vendime politike, as në bazë të përkatësisë etnike, fetare, gjendjes materiale, statusit shoqëror dhe as me implikime eventuale në veprime kriminale siç janë krimet e luftës dhe krimet kundër popullatës civile. E drejta për kthim për personat e zhvendosur nuk mund të bëhet në mënyrë selektive; dikujt i lejohet kurse tjetrit i mohohet. E drejta për kthim është e drejtë e njeriut kurse në fushën e respektimit të të drejtave të njeriut nuk vlen parimi i reciprocitetit por parimi i universalitetit të këtyre të drejtave.
KMDLNj mendon se serbët e Mushtishtit kanë të drejtë të kthehen në pronat e tyre apo të vendosin për këto prona sipas vullnetit të tyre sikur që edhe më shumë se 12.000 shqiptarë kanë të drejtë të kthehen në veri të Mitrovicës nga janë dëbuar me dhunë në shkurt të vitit 2000.

Njëri ndër standardet kryesore e të drejtave të njeriut është e drejtë për kthim e të gjithë personave të zhvendosur, pa bërë dallim në baza etnike e të tjera, ky kthim duhet të jetë i pakushtëzuar ndërsa autoritetet lokale dhe qendrore duhet ta ndihmojnë këtë kthim dhe integrimin e të kthyerve në shoqëri. Kthimit të personave të zhvendosut duhet t’i paraprijë komunikimi midis atyre që duan të kthehen dhe palës pranuese (popullatës shumicë kryesisht) e jo të krijohen situata konfrontuese të panevojshme sikur ndodhi në Mushtisht midis Policisë së Kosovës dhe protestuesve.
Në këtë rast KMDLNj vlerëson se ka dështuar vullneti dhe veprimi politik.

KMDLNj përkrah fuqishëm nxjerrjen para organeve të drejtësisë të gjithë atyre që planifikuan, urdhëruan, nuk penguan apo bënë krime kundër civilëve të pafajshëm në Mushtisht duke ofruar materiale dhe dëshmi për këto krime dhe në këtë kontekst e kupton shprehjen e pakënaqësisë dhe kërkesën e drejtë të banorëve të Mushtishtit për drejtësi për viktimat e pafajshme, si e drejtë e njeriut por kërkon që të ndahen këto dy procese siç janë e drejta për drejtësi dhe e drejta për kthim të personave të zhvendosur. Askush nuk ka të drejtë që në emër të realizimin të një të drejteje të ligjshme, të shkel një të drejtë tjetër, gjithashtu të ligjshme!

KMDLNj u bën thirrje politikanëve që me deklaratat e tyre mos ta tensionojnë situatën sikur që edhe të mos  keqpërdoren pelegrinazhet fetare për qëllime politike.