Themeli i shtetit një republike të qëndrushme
Shkruar nga Ali Hertica
Teoria për themelimin e një republike të qëndrushme dhe jetëgjat,mund të hartohet një legjislacion i mirë për një shtet, si mund ta ruj një shtet legjislacionin e republikës, të sigurohet për ni koh të shkurt apo te gjat, një shtet republik, për një shtet me popull të korruptuar.
Teoria e tij për themelimin e një republike të qendrushme ka dy hallka: një është poletiko-historike dhe një sociologjike, sipas Makiavellit ku thot se për një qytet ose shtet që ka dalë nga skllaveria e një fuqie e huj, është shumë e veshtir ,pothujse e pamundur ,të futë një legjislacion republikan,që do të respektohet.
Ai e perdor qytetin e tijë Firencen si shembull. Kur ai kaloi nga dora e perandorisë Romake,ku më së fundi u themeluasi shtet më vete kishte fillimish një legjisëlacion që ishte një perzirje e instucioneve të vjetra e të dobëta, me të rejat.Duke u nisur nga ky fakt,qyteti nuk pati kurrë një legjislacion të mirëfillet republikan,dhe kjo ndodh me të gjitha shtetet që kanë pasur të njejten pikënjsije që do të thot se edhe Kosova ësht e tillë dhe duhet të jetë.
Hallka sociologjike në teori është e sakt sepse çështjet publike janë lehtë për tu qeverisur me një qytet , ku pjesa më e madhe e popullatës nuk është e korruptuar.Piknisja është rendësia e moralit dhe e virtyteve politike dhe me së shumti mirëbesimi dhe
ndershmria.Kemi shembuj se qfar roli kanë lujtur vyrtytet të tilla në republiken Romake, dhe në Gjermanin e kohës dhe shkaku i mirëbesimit dhe ndershëmeria.
Duhet ti vem kontaktin fes dhe mungeses së saj me shoqerin e korruptuar, si ishte Franca, Spanja, Italia ku ishin shtetet më të korruptuara ku mbaheshin si mardhanje sociale dhe ekonomike. Kojo do te thot se më e shkatrruar është pabarazia morale dhe polirike që vjen nga ni klas ekzistuse me prona të mdha të tokave që e shfryrzojn punën e të tjerve.
Mënyra e vetme për të vendosur rregull aty ,ëshrë vendosja e qeverisjes monarkiset ,sepse atje ku pjesa më e madhe e popullësis është e korruptuar dhe ligjet nuk kanë më forc deryruse ,duhet vendosur një pushtet i lartë të përgjithëshem absolut ,për të frenuar lakimin e korrupsionit e të fuqishmëve që gjinden në pushtet..
Pasurit e mdha që vin nga tregtija dhe ato pasuri e shpejta kan domsodoshmerisht të njentin efekt korruptus.
Në mënyrë të veqantë Makiavelli trajton mundsitë që një popull ,se po del nga roberia ,që nuk i njeh mjetet e mbropjtjes e të sulmit dhe që akoma nuk ka njohur princin dhe rrethanat do të bjer shpejt nën një zgjedhje që mund të jet më e rendë se e para.
Në arsyetimet e mësiperëme,populli e ka fituar lirinë me luftë,mirpo në ket rast populli nuk është i korruptuar ,qfar problemesh ka një popull i lirë që ka rënë në degjenerimin dhe korrupsionin,kur populli degjenerohet atëher ligjet ndrrohen shpesh sipas rrethanave te ngjarjeve, prandaj edhe në kosovë disa ligje duhet që të ndrrohen sipas ngjarjeve qe janë evidente.
Në ket rast duhet të ndrrohet legjislacioni. Është veqenarisht e veshtirë ta rush pushtetin në shtetin e krijuar sikur tani qe është situata në kosovë.
Njerzitë mund të hapin pushtet me anën e të tjerve ose si pasoj e rrethanave.Për këta është shumë e veshtir që ta rujn pozicionin e tyre në pushtet ku nuk ka rrenjet e thella,që mund tu rezistoj qdo furtune qe kanoset.
Çdo kush e sheh se çfar mendon te jesh,por pak e ndijejn se kush je dhe këta pak nuk guxojnë të ngrihen kunder shumicës,që kanë marrrëin e shtetit si mbrojtës.