Shkruar nga Ismet Azizi

Enti i Statistikave Shtetërore të Serbisë parashikon se vetëm komunat shqiptare dhe boshnjake do të kenë rritje të numrit të popullsisë në tridhjetë vitet e ardhshme. Ndërsa qytet e mëdha të Serbisë si Beogradi, Novi Sadi dhe Kragujevci do të kenë rritje falë migrimeve të popullsisë, e jo si rezultat i natalitetit.

Grafikoni i viteve të  80-ta të shekullit të kaluar kishte treguar rënie në Vojvodinë (nga viti në  vit gjithnjë e më pak banorë), ndërsa në vitet e 90  një trend i tillë  u përhap në tërë Serbinë dhe ka treguar gjithnjë rënie. Shifrat e fundit tregojnë se popullsia në Serbi në vitin 2012 ishte më e vogël për  59.879 banorë  se sa kishte në vitin  2011.

Statisticientët vlerësojnë se numri i popullsisë  në këtë moment është  rreth 7.2 milion dhe, nëse vazhdon me këtë ritëm, regjistrimi i  ardhshëm do të shënoj rënie të vazhdueshme. Në Serbi, sipas ekspertëve të këtij shteti, në regjistrimin e ardhshëm, numri i banorëve do të jetë nën gjashtë milionë. Megjithatë, Enti i Statistikave në Serbi vlerëson se deri në vitin 2041 popullsia në këtë vend do të zvogëlohet për vetëm një milionë!

Vlenë të theksohet se nataliteti është më i lartë kryesisht në Tutin, Novi Pazar, Sjenicë ( të banuara me popullsi kryesisht boshnjake-myslimane, shumica me prejardhje shqiptare) dhe Preshevë ( e banuar pothuajse ekskluzivisht me shqiptarë). Në veri të Serbisë, në  komunën e Beogradit –Zvezdara,  dhe në Novi Sad , ku është përqendruar popullata vitale e Vojvodinës, shënohet një rritje për shkak të  prezencës së madhe të popullsisë rome.

Shkalla e natalitetit në Serbi  është 9.3 ‰ (promilë apo 9.3 lindje në 1000 banorë gjatë vitit), ndërsa shkalla e mortalitetit 14.2 ‰ ( apo 14.2 vdekje në 1000 banorë gjatë viti), çka do te thotë se shtimi natyrorë  është -4.8 ‰ (shtimi është negativ).

Shkallë më të ulët të natalitetit në Serbi kanë komunat :  Crna Trava -2.5 promilë, Svrlig -4.7 promilë. Ndërsa shkallë më të lartë të natalitetit kanë komunat: Tutin 17.9, N. Pazar 15.2 ,  Sjenicë 14.0 dhe Presheva 13.6 promilë.

Shkallë më të ulët të mortalitetit ka komuna e Bujanocit 10.0, Preshevës 9.5, Sjenicës 8.8, N Pazarit 8.1 Tutinit, 7.2 promilë. Ndërsa shkallën më të lartë të mortalitetit kanë komunat: Gaxhinhan 29.o promila, Rakovac 26.5, Crna Trava 28.6 etj.

Sikur mos të ishin komunat e Sanxhakut (Tutini, Sjenica e N. Pazari) dhe të Kosovës Lindore ( Presheva e Bujanoci) të cilat pothuajse janë të vetmet komuna që kanë shtim pozitiv, atëherë ku kishte me qenë Serbia ?
 
Novi Pazari është një nga katër qytetet me më shumë se 100,000 banorë  në Serbi i cili në vitin 2041 do të ketë më shumë banorë se sa që ka sot. Ky është i vetmi qytet që do ta arrijë këtë rritje pozitive natyrore, tregojnë projeksionet e Entit të  Statistikave të Republikës së Serbisë.

 Sipas këtyre parashikimeve, në vitin 2041 më tepër banorë se sa me regjistrimin e popullsisë në vitin 2011, do të duhen të kenë Beogradi , Novi Sadi dhe Kragujevci , por kryesisht për shkak të migrimit dhe emigracionit të njerëzve në këto qytete. 

Falë natalitetit, vetëm dy komunat e Luginës dhe tri të Sanxhakut do të kenë shtim pozitiv natyrorë të popullsisë 

Komunat e Luginës, Presheva dhe Bujanoci, do të kenë rritje të popullsisë për 6097 banorë, gjegjësisht për 2299 banorë Bujanoci. Medvegja si komunë, dikur me shumicë shqiptare, edhe më tutje do të ketë rënie, kurse në vitin 2041, sipas parashikimeve të Entit të Statistikës serbe, do të ketë 2122  më pak se sa ka sot.

Popullsia e Novi Pazarit  në vit do të ketë rritje për 1000 banorë, në mënyrë që tridhjetë vite pas regjistrimit do të shënoj  131.151 banorë. Sipas regjistrimit të vitit 2011 Novi Pazari kishte 100 109 banorë edhe pse besohet se ky numër është shumë më i lartë .

Përveç Novi Pazarit , rritja pozitive natyrore, rritja e popullsisë do të shënojë Tutini dhe Sjenica. Tutin në vitin  2041 do të ketë  38,361 banorë  ( 7.000 më shumë ) Sjenica  28.769  ( 2.500 më shumë ) .