27 Dhjetor 2024

Ligjet që janë të qarta nuk do të ndryshojë interpretimin

Shkruar nga Ali Hertica

Për sa kohë që ligjet janë të qarta dhe nuk do të ndryshojë në çdo kohë, për funksionimin e duhur të shtetit të së drejtës, është gjithashtu e nevojshme që ka njerëz të mençur për të vendosur në disa raste në interpretimin e ligjit.

Korrupsioni dhe nepotizmi në Kosovë janë më të rëndësishmet e këtyre rreziqeve, por në rrugët e gjendjes se ndoshta më pak se rreziku i një burokracie ku ka ndërhyrje të njeriut të përfshirë në një skandal politik apo ekonimik.

Një qytetar kërkon jo vetëm një akt, por edhe një drejtësi që plotëson ndjenjën e drejtësisë. Atje ai ka njerëz të tjerë që kanë nevojë për të lëvizur në situatën e tij.

Qeveria në ditët tona nuk është më organet e sistemit që përmbajnë nga njëri-tjetri në ekuilibër, të tilla që, për shembull në Shtetet e Bashkuara, është ende gjithmonë rasti.

Ata e dinë që një president dhe qeveria e tij, një Kongresi dhe Gjykata e Lartë, të cila kanë përgjegjësitë e tyre. Gjyqësori është gjithashtu shumë qeveritare dhe nuk merr vendimasimbas ligjit te përcaktuar. Ata mbahen interesat dhe pikëpamjet e qeverisë.

Nuk është në thelb më organ që kontrollon qeveria në emër të popullit. Qeveria monitoron veten dhe përcakton interesat e veta, si ato të popullit.

Ligjet siq e dimë mund të ndryshohet nga parlamenti dhe qeveria në diskrecionin e tyre. Edhe në qoftë se ata vijnë në kundërshtim me Kushtetutën, nuk ka njeri që merr çfarë mund të bëhet. Ligjet janë bërë një mjet i politikës.

Ata lidhin qeverinë vetëm deri në momentin kur të tërhiqet sërish ose të modifikuar, që sjell një abuzim të pasme të energjisë në sundimin e ligjit dhe minon besimin vendit të shoqërisë në sistemin.

Legjislacioni duhet të parashikojë rregulla të detyrueshme që vlejnë për të gjithë në të njëjtën mënyrë, edhe për qeverinë.

 Eshtë e detyrueshme që dëgjojnë jo vetëm për sot, por për një periudhë më të gjatë të llogaritshëm.

Një qytetar ka të drejtë dhe detyrë për ta përshtatur sjelljen e tij pak a shumë me rregullat e përhershme Nëse ligjet nuk janë për qytetarët, por për nevojat në ndryshim të qeverisë, krijon paqartësi ligjore, përveç nëse një problem tjetër, përshtatja e vazhdueshme në mënyrë të pashmangshme dëmton procesin e cilësisë.

Një ligj dhe rregullore e shtetit mund të gjithnjë të ndryshoi ku të ketë një tendencë e natyrshme që të jetë më e komplikuar dhe e pakuptueshme. Ky është një proces dialektik, në të cilën përfshirë qeverinë dhe bartësit e ligjit. Nëse qytetarët shmangen gjeni të vështirë duke u përpjekur për rregullat e reja.

Në anën tjetër, në qoftë se rregullat e dhënë qytetarëve një avantazh, atëherë shoqëria do të ndryshojë shprehitë e saj në mënyrë që të përfitojnë maksimumin e përfitimeve. Në të dyja rastet, qeveria e sheh këtë si një arsye për të ndryshuar ligjet.

Atëherë nuk ndryshon i gjithë ligji, por riparohet vetëm \"rrjedhje\". Por teksti i ri nuk ndikon vetëm rrjedhje, por edhe për të gjitha rastet e tjera të cilat nuk mund të kualifikohen si abuzimi. Jo rrallë edhe kuptimin e dispozitave të tjera, tekstet janë pra të lexojnë gjithnjë e më komplekse dhe e vështirë.

Në mënyrë paradoksale, fenomen që një ligj që nuk është e qartë, shpesh pikërisht për shkak të shmangej lehtë, një ligj i tillë i ndryshuar është një përgjigje të zgjeruara për ndryshimet e reja duke ndryshuar edhe jetën politike të shtetit.

 

Kalendari

Ngjarjet e datës 8 gusht 2023

 - Partia Demokratike e Kosovës, mban konferencë për media. (Selia Qendrore e PDK-së, ora 11:00)

 

 - Ministria e Kulturës, Rinisë dhe Sportit, organizon shfaqjen e filmave “I Pabesi” dhe “Heshtja Vret”. (Kino “Armata”, ora 20:00)