Shkruar nga Ali Hertica

Një demokracie radikale dukej e qartë, megjithëse konfrontohej vazhdimisht me dështimin e saj dhe të gjitha çoroditjet e një demokratizmi, të gjelbërit e të cilit  duktë një shembull karikature.

Rrjetet sociale i kanë dhënë forcë kësaj utopie të zhgënjyer shpejt,megjithë këto dështime të përsëritura, është e pamundur të braktisësh kërkesën demokratike, por do të ishte pa kuptim, duke pasur parasysh rezultatin, të mbivlerësohej realiteti dhe virtytet, të detyruar të realizojnë të paktën vështirësinë.

Përtej trillimit juridik i cili ruan të gjithë rëndësinë e tij, nëse marrim një këndvështrim më materialist, do të shohim që mendimtarët më të mëdhenj politikë konvergojnë në nevojën për atë që Aristoteli e quajti republikë të butë, me një ndarje të fuqive.

Politika e Aristotelit ishte hedhur poshtë ngai cili e bëri atë të padobishëm në Perandori të nënshtruar nga forca e armatosur.

Filozofia politike ka një peshë të vogël në krahasim me fuqitë materiale dhe të drejtën e më të fortë (të cilën Ruso nuk pranoi ta konsiderojë si të drejtë), por saktësisht, është nevoja për të njohur këto fuqi efektive me anë të pluralizmit që justifikon një kushtetutë të përziera, domethënë duke kombinuar kushtetutat e ndryshme demokratike, aristokratike dhe madje oligarkike (kjo është pika e diskutuar).

Eshtë e habitshme që Aristoteli si dhe historiani i madh greko-romak Polybius, ose Machiavelli i cili frymëzohet prej tij pas Ciceronit,  ishte afërsisht në të njëjtin përfundim.

Ajo që është më e habitshme është se sistemi ynë demokratik është në një farë mishërimi i tij pa e pranuar askush me gatishmëri.

Duhet thënë se ekziston një keqkuptim skandaloz i historisë së vërtetë të demokracisë sonë dhe origjinës së institucioneve tona, të cilat ne gjurmojmë në mënyrë të rreme prapa Revolucionit, kur ato do të datonin nga Perandoria dhe monarkia kushtetuese. prej të cilave ne kemi mbajtur thelbësore (me një monark republikan, një senat, etj), sigurisht gjithnjë e më të demokratizuar.

Demokracia jonë nuk është aq e ndryshme nga kushtetuta angleze që ndërthur monarkinë, aristokracinë dhe demokracinë me një ndarje të rreptë të pushteteve.

Edhe nëse ka përjashtime, askush nuk duket se do të vërejë se monarkitë kushtetuese, të cilat duket se mbijetojnë sado të pamundura, janë ndër demokracitë më të qëndrueshme ...

Së pari, nëse ekziston një mitologji e demokracisë franceze, ekziston edhe një nga demokracitë greke.

Ata që lavdërojnë demokracinë athinase dinë shumë pak për të, shpesh një ferr i vërtetë ku mund të ketë vota kontradiktore disa ditë larg dhe mbi të gjitha të dënohet me vdekje pak lehtë për arsye fetare ose pa shumë prova.

 Mjafton të citojmë dënimin me vdekje të Sokratit ose gjeneralët fitimtarë në Betejën e Arginuses sepse ata nuk i kishin sjellë të vdekurit.

Alcibiades u dënua një ditë, tjetra festohej , është një sukses i arratisur dhe pendim sipas talentit të folësve më të mediave të momentit.

Demagogjia lindi në të njëjtën kohë me demokracinë, shpesh duke çuar në tirani, në vend që të ishte ky vend i ëndërruar për diskutim racional.

Regjimet e tjera gjithashtu kanë lëvizjet e tyre po aq serioze, por në të vërtetë nuk është një model ideal për të imituar, më së shumti një draft që kërkon shumë përmirësime.

Megjithëse i solli dinjitet qytetarit të lirë (në kundërshtim me skllavin dhe kryesisht për arsye ushtarake), jo vetëm që demokracia nuk ishte aq e bukur në atë kohë sa dikush do të dëshironte ta imagjinonte, por nuk ishte aspak aq demokratike sa thonë ata.

Sigurisht, nuk ka asgjë më demokratike sesa vizatimi i pjesëve, të cilat ne ende i përdorim për juritë e ulura, por ky ishte vetëm një element në mes të procedurave më elitiste.

Soloni është paraqitur me të drejtë si themeluesi i demokracisë, por ne bëjmë një portret tepër të njëanshëm të tij duke ruajtur, për shembull, vetëm fshirjen e borxheve dhe heqjen e skllavërisë për borxhet që dëmtuan shoqërinë e kohës, sepse këto masa radikale shoqëroheshin me mbrojtjen e pasurisë po aq.

Larg krijimit të një regjimi thjesht demokratik, ai e ndërthuri atë me interesat e oligarkisë dhe zgjedhjen e një elite,siç thotë Aristoteli.