Canberra, 10 janar - Në vitin 2017, kur kryeministri australian Scott Morrison ishte deputet, solli në parlament një copë qymyrguri dhe tha me ton ironik: "Ky është një qymyrgur. Ky është një qymyrgur, mos u shqetësoni dhe mos u frikësoni. Ai nuk është i dëmshëm."

Me këtë shembull, ai dënoi partinë opozitare që u prek nga "antipatia për qymyrgurin". Por sot, përballë zjarrit pyjor që vijon prej katër muajsh dhe nuk ka të ndaluar, Morrison nuk flet më fjalë të tilla.

Aktualisht Australia ndodhet në sezonin e zjarreve. Në krahasim me gjendjen e kaluar, fatkeqësia e shkaktuar nga zjarri është më e rëndë dhe pasojat janë më të tronditëse.

Të enjten paradite sipas orës vendëse, kryeministri Morrison tha se zjarri ka shkaktuar 27 viktima dhe ka djegur 2131 shtëpi.

Sipas vlerësimit fillestar nga zoologët, në Australi kanë ngordhur rreth 500 milionë kafshë, ndërkohë që sipërfaqja e deritanishme e prekur nga zjarri në Australi është mbi 1 mijë hektarë, shifër kjo më e madhe se sipërfaqja e Koresë së Jugut.

Zjarri në pjesët jugore e lindore është acaruar dhe pritet të përhapet përgjatë bregdetit lindor, duke e bërë më serioze situatën.

Por si ka mundësi që ky zjarr nuk arrin të shuhet edhe pse kanë kaluar më shumë se katër muaj? Sipas autoriteteve të fushës, kjo lidhet drejtpërdrejt me ngrohjen e klimës globale.

Sipas të dhënave nga Drejtoria Australiane e Meteorologjisë, gjatë mbi 100 vjetëve pas vitit 1910, temperatura mesatare tokësore në Australi u ngrit afro 1 gradë celsius.

Në vitin 2019, temperatura mesatare dhe ajo maksimale shënuan rekord. Në qytetet kryesore, si Sidnej dhe Melburne, temperatura kaloi 45 gradë celsius.

Njëkohësisht, reshjet mesatare të shiut në Australi ishin vetëm 277.63 milimetra, shumë më të ulëta se rekordi prej 314.46 milimetrash në vitin 1902. Temperatura e lartë, reshjet e ulëta dhe thatësira serioze shkaktojnë përhapjen e pakontrollueshme të zjarrit pyjor.

Krahas faktorëve natyror, nuk mungojnë edhe ata artificial. Australia radhitet në vendet e para për vëllimin për frymë të shkarkimit të karbonit në botë. Si një vend i zhvilluar, ajo duhet të angazhohet më shumë për pakësimin e shkarkimit të karbonit.

Për shembull, Australia ka qenë i vetmi vend i industrualizuar përveç ShBA-së, që refuzoi nënshkrimin e Protokollit të Kiotos.

Më vonë, ajo nënshkroi Marrëveshjen e Parisit, por me tërheqjen e ShBA-së nga kjo marrëveshje, edhe Australia vepron gjithmonë e më larg marrëveshjes.

Sipas gazetës "the Financial Times", në konferencën e 25-të të nënshkruesve të Konventës së Kornizës të OKB-së mbi Ndryshimin e Klimës, që u mbajt muajin e kaluar në Madrid, pjesëmarrësit nuk arritën unanimitet për sistemin globla të tregtimit të karbonit dhe kjo u shkaktua kryesisht nga kundërshtimi i Australisë e ShBA-së.

Krahas këtyre, qeveria australiane ndodhet përpara presionit nga grupet vendëse me interesat ekzistuese. Vëllimi i eksportit të qymyrgurit nga Australia zë afro një të tretën e vëllimit të përgjithshëm botëror dhe sektori i qymyrgurit është burimi kryesor i të ardhurave qeveritare.

Kështu, qeveria australiane dhe veçanërisht ajo e Partisë Liberale ka refuzuar zvogëlimin e kësaj industrie.

Përballë flakëve në përhapje e sipër, ish-ministrja e Jashtme e Australisë Julie Bishop tha në një intervistë se vendi i saj nuk ka ende një politikë unike të energjisë përballë ndryshimit klimatik. Ajo tha se nëse një vend si Australia nuk mund të luajë rol drejtues, është e vështirë të kritikojë vendet e tjera në këtë drejtim.